Heeft seksuele gelijkheid ooit bestaan? Hoe oud is het patriarchale systeem? Deze en andere vragen kwamen aan bod tijdens het symposium. De organisatoren SWN en Emancipator doen verslag.
Lange leve de prehistorie
Maaike Meijer, emeritus-hoogleraar genderstudies, schetste de geschiedenis van het patriarchaat. Wat blijkt? De maatschappijvorm waarbij mannen een dominante rol hebben, voert terug naar de oude Grieken. Vóór die tijd hebben er echter ook andere samenlevingen bestaan. Prehistorische vondsten laten zien dat er ook matriarchaten waren, waarin vrouwen en seksualiteit werden gevierd én gendergelijkheid heerste. Meijer verzette zich dan ook tegen wetenschappers als Claude Levi Strauss, volgens wie alle cultuur samenvalt met het patriarchaat. Matriarchale culturen worden daarmee weggeredeneerd: de antropologie en archeologie lijden dan ook aan mannelijk vooroordeel. De sekspositiviteit van SWN werd herkend in die van matriarchale samenlevingen. Hoe krijgen we die terug?
Seksuele dubbele standaard
Neuropsycholoog Dr. Joyce Endendijk ging in op de seksuele dubbele standaard. Seksueel gedrag wordt bij mannen positief gewaardeerd, bij vrouwen eerder negatief. Beide seksen krijgen dubbele boodschappen. Vrouwen: wees sexy maar niet seksueel. Mannen: wees seksueel maar niet agressief. Ze raadde ons aan om de documentaire No More Boys and Girls te bekijken, over normen en genderrollen die al vroeg ontstaan.
Hoe houd je het leuk?
Javier Koole (onderzoeker en beleidsadviseur, Atria) en Yuri Ohlrichs (consultant en trainer, Rutgers) begeleiden jongens bij de beleving van hun seksualiteit. Yuri gaf het voorbeeld van taakgestrafte jongeren, voor wie het vinden van een positieve benadering van zichzelf en hun partner(s) complex kan zijn. Beiden gaven voorbeelden van de instrumenten waarmee ze werkten, zoals de serious game Can You Fix It. Daar worden situaties nagespeeld die je zelf kunt sturen of stoppen door op een knop te drukken. Jongeren kunnen zo oefenen met het effect van je eigen handelen, zonder dat het meteen direct over henzelf gaat. Javier en Yuri raden aan te beginnen met simpele, laagdrempelige vragen, die tot open gesprekken leiden: Wat wil je weten?, Hoe heb je het leuk?, Hoe houd je het leuk?.
Het kan, want het heeft gekund
Bestuursleden Mario ter Smitten en Sacha Simons spraken warme afscheidswoorden onder een scherm met daarop onze stichter, Ellen Laan. De historische tocht naar het matriarchaat heeft ons allemaal aan het denken gezet. Het kan, want het heeft gekund, een samenleving waarin seksualiteit op basis van gelijkheid wordt gevierd. Jens van Tricht, oprichter van Emancipator, muntte en passant de nieuwe term ‘Omvadering’ (voor nieuwe niet-patriarchale vormen van vaderschap). We maakten nog een mooie Paarse Vrijdag-foto met iedereen die iets paars droeg, ter viering van gender en seksuele diversiteit. We zijn Iris Botermans en Mario ter Smitten dankbaar voor het organiseren van dit symposium en Dieuwertje Mertens die voor haar inleiding en het modereren van deze middag.
In ruil voor een passende bijdrage, ontvang je een lezing of presentatie in je mail. Laat het ons weten via info@seksueelwelzijn.nl
De World Association for Sexual Health (WAS) is een vooraanstaande, mondiale organisatie die zich bezighoudt met thema's waar ook SWN zich hard voor maakt. Het 26ste congres vond plaats van 2 t/m 5 november in Turkije. Mario was aanwezig en doet verslag.
Vorig jaar zijn we gestart met een fantastische traditie: de jaarlijkse uitreiking van de Ellen Laan Award. Uiteraard aan iemand die hem dubbel en dwars verdient. Deze keer is dat Umut Özdemir. We stelden hem 5 vragen.
